Więźba dachowa czym jest?

Spotykana najczęściej w domkach jednorodzinnych więźba drewniana pozwala ukształtować nawet najbardziej wyszukany dach.

Tradycyjne budownictwo drewniane jest bogatą historię. Kiedyś produkt ten, obok kamienia naturalnego, stanowił drinku z zwykłych budulców. Z okresem został wyparty przez bardziej odporne i trwałe materiały – ceramikę, stal i beton. Zakres zastosowania drewna jako surowca do budowania punktów w tradycyjnym sposobie konstruowania zawęził się praktycznie do budownictwa jednorodzinnego także w nieznacznym stopniu do indywidualnych obiektów. Znacznie większe zastosowanie miały formacje budowlane w normalnej drewnianej konstrukcji, czyli stropy i więźby dachowe. Przez masa lat uległy one niskiej transformacji. Uwspółcześnione zostały sposoby łączenia poszczególnych elementów, zmianie uległy przekroje niektórych spośród nich, a przede każdym wymieniono tradycyjne materiały izolacyjne i wykończeniowe nowocześniejszymi również wyspecjalizowanymi do spełniania określonych wartości również ustalających się wysokimi parametrami.

Budownictwo drewniane to wówczas dominujący sposób wznoszenia obiektów. Pojawienie się innych środków budowlanych spowodowało ograniczenie stosowania drewna. Przecież w dalszym rozwoju pozostaje ono pierwszy materiał konstrukcyjny więźb dachowych domów jednorodzinnych.

Za stosowaniem drewna jako środka budowlanego przemawia wiele czynników, m.in.:

– łatwość obróbki oraz trzymania – różna dla jednych gatunków;

– stosunkowo duża wytrzymałość;

– niewielki ciężar właściwy;

– korzystny stosunek wytrzymałości drewna w kontaktu do jego mocy, dzięki któremu stosunkowo niewielkie konstrukcje mogę przenosić duże obciążenia;

– dobra izolacyjność cieplna oraz akustyczna;

– walory estetyczne;

– inne, np. ostrzegawcze, właściwości drewna.

Wymienionym zaletom przemawiającym za wykorzystaniem drewna w budownictwie na fakty więźb dachowych towarzyszą słabe strony materiału, które należy zawrzeć na poziomie planowania oraz dostarczania więźby, a mianowicie:

– anizotropowa budowa drewna – np. różna formę wzdłuż zaś w poprzek włókien, różne moduły sprężystości w obrotach podłużnym, promieniowym oraz bliskim;

– higroskopijność;

– zmiany wymiarowe ze zmianą wilgotności (skurcz i pęcznienie);

– palność;

– podatność na korozję biologiczną (owady i grzyby);

– liczne wady surowca powstające z morfologicznej budowy drzew (sęki, skręt włókien niekorzystnie wpływające na siła);

– duże straty drewna w ciągu pozyskiwania środka oraz obróbki.

Ze powodu na fakt przenoszenia obciążeń, pochodzących z ciężaru pokrycia dachowego, oraz wielkich czynników, mogących skutkować na trwałość drewnianych konstrukcji, kwestia wytrzymałości drewna jest wyjątkowo istotna, a co wewnątrz tym idzie niezwykle cenny jest dobór odpowiedniego materiału w współzależności od przewidywanych warunków użytkowania. Do budowy konstrukcji, takich jak więźba dachowa, należy zastosować materiał o stałej właściwości jakościowej, zwłaszcza w kontekście parametrów wytrzymałościowych. Innymi słowy, do wznoszenia konstrukcji drewnianych należy stosować drewno konstrukcyjne, co teraz jest już prawny obowiązek.

Więźba dachowa to drewniany szkielet dachu przenoszący obciążenia pochodzące z masy pokrycia dachowego, a i obciążeń będących produktem działania czynników zewnętrznych (pokrywa śnieżna, działanie wiatrów). Więźby chodzą do budowie ciesielskich, a przekazywanie miar od obciążeń ciężarem własnym, wiatrem oraz śniegiem między poszczególnymi elementami podejmuje się przez złącza ciesielskie.

Ważne elementy konstrukcyjne więźby to: krokwie, płatwy, słupy, kleszcze oraz jętki. Aby więźba mogła służyć przypisane jej funkcje, elementy też chodzi ze sobą połączyć, wykonując odpowiednie złącza ciesielskie. Połączenia elementów więźby muszą zapewniać dostateczną sztywność całej konstrukcji. Rozwój technologii w bieżącym obszarze zezwala na morze uproszczeń istotnych z problemu widzenia realizacji. Stosowane dawniej połączenia ciesielskie (na wręby) w obecnych architekturach są zastępowane złączami konstrukcyjnymi. Są ostatnie perforowane profile z ocynkowanej blachy stalowej, które potwierdza się do drewna za pomocą gwoździ. Dzięki zastosowaniu złączy elementy drewniane są łączone na brzeg, co pozwoli zmniejszyć zużycie materiału i skraca czas konieczny do przygotowania pracy. Takie zestawienia są te dużo mniej wrażliwe na odkształcenia. Każde złącze winno być wytworzone w realnym wyglądzie również kształcie. Niekiedy jest konieczność wzmocnienia jego stabilności za pomocą kolejnych elementów metalowych. W współczesnym projekcie kieruje się śruby, gwoździe, pierścienie, klamry ciesielskie lub nowe łączniki do drewna (blachy oraz tani perforowane, knagi, wsporniki belek, złącza kątowe).

Rodzaje konstrukcji dachowych

Istotnym elementem więźby są wiązary dachowe o nowej konstrukcji. Zespół kilku wiązarów tworzy dach, na jakim spoczywa pokrycie oparte za pośrednictwem łat i czy kontrłat (wąskie deski lub wielkie listwy). Wiązary kładzie się na belkach stropu poddasza, na murze za pośrednictwem murłaty lub, w przypadku ściany szkieletowej, na belce oczepowej. W toku podłużnym konstrukcja dachu usztywniona jest zbyt pomocą ukośnie przybijanych desek wiatrownic.

Jest kilka pewnych rodzajów więźby dachowej. Wybór rodzaju więźby chce od rozpiętości dachu i nachylenia jego połaci. W obecnych najprostszych więźbach pary krokwi zbiegających się w kalenicy tworzą konstrukcję wiązarów – identycznych w wszelkim dachu. W zakładach jednorodzinnych powszechnie przypisuje się więźbę krokwiowo-jętkową i płatwiowo-kleszczową, ze powodu na ich prostotę i uniwersalność.

Jeśli strop poddasza jest drewniany, dolnymi pasami wiązarów mogą być belki stropowe, i kiedy strop jest żelbetowy lub ceramiczny, funkcję pasów dolnych może jeszcze przejąć jego forma nośna. Najczęściej wtedy krokwi nie buduje się bezpośrednio na murze, natomiast na zakotwionym w murze krawędziaku.

Więźba krokwiowa

Stosowana przy rozpiętości dachu do 6 m i nachyleniu jego połaci powyżej 40°. W podejściu tym konstrukcja składa się tylko na murłatach (nie kojarzy się podpór pośrednich) – rys. 1. Daje to zupełnie wolną przestrzeń poddasza. Duży nacisk wywierany na ścianki kolankowe zmusza do ograniczania ich wielkości również zaczynania wzmocnień, np. żelbetowymi słupkami lub wieńcem, opasującym ściany na wysokości zamocowania murłat. Wiązary wiąże się usztywniającymi więźbę wiatrownica- mi, ponadto usztywnia https://drewzim.pl/ je deskowanie lub ołacenie.

Więźba krokwiowo-jętkowa

Konstrukcja ta wykorzystuje elementy spinające krokwie – jętki (rys. 2), czyli poziome elementy między krokwiami, służące usztywnieniu krokwi również ograniczeniu uginania się krokwi pod obciążeniem. Jętki są często używane jako element konstrukcyjny sufitu albo odkłada się je znane, by dodawały charakteru miejscom pod skosami. Zastosowanie jętek pozwala na wykorzystanie konstrukcji w sukcesie dachów o wielkości do 8,5 m.

Najważniejszą korzyścią konstrukcji krokwiowych jest ich prostota. Ale przy typowym wykonaniu poważne zalety to niewielka dopuszczalna rozpiętość oraz wymagany wielki spadek dachu. Przy małych rozpiętościach, jeżeli nie ma słupów, przestrzeń poddasza można dowolnie dzielić.

Więźba płatwiowa

Płatwie to belki równoległe do kalenicy, na których się opierają krokwie. Dolne płatwie leżą na suficie lub ściance kolankowej, pozostałe i są podparte słupami. Obciążenia są niesione za pośrednictwem płatwi na granice nośne i strop.

Więźba płatwiowa stanowi wysoce wszechstronna również siedzi w moc odmianach. Rozpiętość dachu może wynosić nawet 12 m, i jego wybór że stanowić wyjątkowo trudny.

Odpowiednia ilość płatwi i słupów idzie na zbudowanie dachu o dowolnym, niemal minimalnym spadku. Ograniczeniem w zagospodarowaniu poddasza o takiej więźbie są słupy (można próbować ukryć w ściankach działowych).

Więźba z wiązarów kratowych

Wiązary kratowe (kratownice) to nowe konstrukcje zrobione z punktów o niższej grubości w zderzeniu z ostatnimi stosowanymi

w starej więźbie ciesielskiej. Wiązar taki okazuje się z działu zewnętrznego i niskiego, między jakimi się znajdują cienkie pionowe słupki i ukośne krzyżulce. Konstrukcja ta wykonywa bardzo niebezpieczną sztywność oraz odporność przy zminimalizowaniu ilości wykorzystanego drewna. Jednak wykonanie wiązarów o konstrukcji kratowej jest właściwie uciążliwe i musi wielkiej dokładności. Ponadto niewielkie rozmiary poszczególnych elementów wymuszają konieczność zastosowania drewna o najwyższej wartości, co znacznie wchodzi na kosztochłonność inwestycji.

Ze powodu na jakość wytrzymałościową wiązarów kratowych szukają one wykorzystanie przede ludziom w obiektach wymagających wiązarów o wielkiej miary (do 12 m, a choćby i znacznie większe). Zaletą tego rozwiązania istnieje obecne, że nie wymaga podpór pośrednich (wewnętrznych ścian nośnych ani podciągów). Choć wiązary kratowe można zaprojektować do wszystkiego dachu, spadki dachów o budowie z wiązarów kratowych są zwykle niewielkie (do 20°). Wynika toż z faktu, że przestrzeń poddasza podzielona takimi wiązarami w treści nie dodaje się do użytkowania. Wyjątek są dachy na więźbach krokwiowych z wiązarami